Du lịch Quảng Ninh: Khẳng định vai trò trụ cột kinh tế
Giai đoạn 2025-2030, ngành Du lịch Quảng Ninh đứng trước “thời cơ vàng” để tăng tốc, bứt phá, khẳng định vai trò của ngành kinh tế mũi nhọn, một trong những trụ cột tăng trưởng của tỉnh Quảng Ninh. Đồng thời, vươn tầm trở thành trung tâm du lịch kết nối toàn cầu, điểm đến hàng đầu thế giới.
Hành trình nỗ lực bền bỉ
Những năm gần đây, Quảng Ninh đã định hướng phát triển du lịch theo hướng bền vững, chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, để du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong cơ cấu GDP của tỉnh. Trong đó quan tâm chuyển từ tư duy phát triển theo chiều rộng sang chiều sâu, ưu tiên chất lượng, hiệu quả, giá trị gia tăng và trải nghiệm của du khách; đặt con người làm trung tâm, phát huy vai trò cộng đồng dân cư trong tham gia, hưởng lợi và lan tỏa hình ảnh du lịch Quảng Ninh thân thiện, mến khách. Đồng thời, đổi mới mô hình quản lý, điều hành du lịch theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại; tăng cường ứng dụng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số.
Ngành Du lịch tỉnh phát triển mạnh mẽ bao gồm nhiều loại hình du lịch, như: Du lịch biển đảo, sinh thái, văn hóa, nghỉ dưỡng, thu hút một lượng lớn khách du lịch trong nước và quốc tế, đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách và cho cộng đồng địa phương. Đồng thời, mở rộng tầm nhìn quốc tế, chủ động hội nhập, hợp tác sâu rộng với các trung tâm du lịch lớn trong nước và thế giới.
Với các chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn cùng nền hành chính minh bạch đã thu hút hàng loạt các công ty, tập đoàn lớn, uy tín trong và ngoài nước, như: Sun Group, Vingroup, Bim Group, Tuần Châu, CEO, Mai Quyền… Qua đó, tạo nên “bức tranh” du lịch Quảng Ninh thêm sinh động và đầy màu sắc với các công trình du lịch, nghỉ dưỡng và giải trí điểm nhấn, quy mô, tầm cỡ hàng nghìn tỷ đồng.
Từ sự đầu tư của tỉnh và các doanh nghiệp, ngành Du lịch Quảng Ninh sở hữu nhiều công trình hạ tầng, cơ sở du lịch, dịch vụ thu hút du khách, như: Cụm công trình Bảo tàng – Thư viện tỉnh Quảng Ninh, Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm tỉnh Quảng Ninh, Khách sạn Vinpearl Hạ Long, Trung tâm thương mại Vincom Hạ Long Centre, Tổ hợp vui chơi giải trí Sun world Hạ Long, dự án tổ hợp du lịch của Tập đoàn Âu Lạc – Tuần Châu, khu nghỉ dưỡng cao cấp suối khoáng nóng Quang Hanh, Cẩm Phả, các sân golf lớn…
Ngoài ra, tỉnh có một số dự án du lịch tiếp tục được triển khai đầu tư hạ tầng theo Quy hoạch về du lịch, như: Tổ hợp vui chơi giải trí có casino tại Vân Đồn, hệ thống các sân golf tại Hạ Long, Vân Đồn, tạo ra lực hút hấp dẫn đối với nhà đầu tư và du khách.
Bên cạnh đó, hệ thống giao thông vận tải trên địa bàn tỉnh trong thời gian gần đây đã được chú trọng đầu tư phát triển mạnh mẽ, vượt bậc, ngày càng hiện đại và dần đồng bộ, đáp ứng yêu cầu kết nối với các điểm đến, trung tâm du lịch quan trọng của vùng đồng bằng sông Hồng của cả nước, khu vực và quốc tế, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội nói chung và du lịch của tỉnh nói riêng.
Trong hành trình phát triển, ngành Du lịch cũng gặp không ít thách thức, nhất là giai đoạn 2020-2023, do tác động của dịch Covid-19, bối cảnh kinh tế – xã hội gặp rất nhiều khó khăn, ngành Du lịch chịu ảnh hưởng nặng nề, doanh thu từ hoạt động du lịch sụt giảm nghiêm trọng. Trước tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, tỉnh áp dụng thực hiện nhiều chính sách, như: Gia hạn thời gian nộp thuế giá; miễn, giảm thuế; hỗ trợ tiếp cận các gói vay ưu đãi với lãi suất thấp; hỗ trợ an sinh và lao động; thực hiện hàng loạt chính sách kích cầu, phục hồi sản xuất; hỗ trợ xúc tiến thương mại, kết nối cung – cầu. Các doanh nghiệp, đơn vị đã bắt nhịp xu hướng chuyển đổi số, đẩy mạnh phát triển kinh tế số, ứng dụng công nghệ phục vụ hoạt động du lịch thông minh để nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Đặc biệt, Nghị quyết số 30-NQ/TW (ngày 23/11/2022) của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế – xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng Sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đã trở thành ”kim chỉ nam” đưa ngành Du lịch bứt phá. Nghị quyết với mục tiêu phát triển tỉnh Quảng Ninh trở thành trung tâm du lịch kết nối với khu vực và thế giới, là trung tâm công nghiệp văn hóa với những khu nghỉ dưỡng cao cấp có hệ thống cơ sở vật chất đồng bộ, hiện đại, có sản phẩm du lịch đa dạng, đặc sắc, chất lượng cao, thương hiệu mạnh và sức hấp dẫn toàn cầu, có năng lực cạnh tranh cao, liên kết với các hãng hàng không, tàu biển, các tập đoàn du lịch hàng đầu quốc tế.
Sau đại dịch Covid-19, ngành Du lịch Quảng Ninh đã có sự chuyển mình mạnh mẽ, thích ứng nhanh với xu hướng và nhu cầu mới của thị trường. Trong 2 năm 2023 và 2024 đã có 71 sản phẩm du lịch mới được đưa vào phục vụ khách du lịch trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2025, ngành Du lịch đặt mục tiêu thực hiện 170 sản phẩm, sự kiện trải đều suốt 12 tháng. Không chỉ tăng về số lượng, các sản phẩm du lịch ngày càng mang tính chuyên biệt, đẳng cấp, hướng tới đối tượng khách chi tiêu cao; nhiều sản phẩm có tính đột phá, sáng tạo, mang dấu ấn riêng. Sự phát triển mạnh mẽ các sản phẩm du lịch mới trong thời gian qua không chỉ là kết quả của định hướng đúng đắn từ phía chính quyền, mà còn đến từ sự chủ động, nhạy bén và nỗ lực rất lớn của cộng đồng doanh nghiệp.
Có thể kể đến show diễn thực cảnh “Đi tìm dấu ngọc” tại hang Ngọc Rồng là sự kết hợp văn hóa bản địa với công nghệ âm thanh, ánh sáng hiện đại, tạo trải nghiệm đa giác quan mới mẻ. Hay phố đêm du thuyền trên vịnh Hạ Long, chương trình bắn pháo hoa, nhạc nước góp phần nâng tầm trải nghiệm và kéo dài thời gian lưu trú. Các hành trình tham quan vịnh Bái Tử Long, các tour khám phá đảo hoang sơ (điểm du lịch sinh thái đảo Đá Dựng), hay trải nghiệm khinh khí cầu ở Tuần Châu… đều là minh chứng rõ nét cho tư duy làm du lịch đổi mới, khác biệt và chất lượng, mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, gia tăng giá trị cho điểm đến.
Khát vọng bứt phá, vươn mình
Tiếp nối đà phát triển, với tầm nhìn dài hạn, quyết liệt trong chỉ đạo điều hành, tiên phong đổi mới trong hoạt động, cùng những lợi thế so sánh mà thiên nhiên ban tặng, nhiệm kỳ 2025-2030, tỉnh đã định hướng phát triển du lịch theo hướng “giảm lượng, tăng chất” để Quảng Ninh trở thành một trong những trung tâm du lịch xanh, du lịch bền vững hàng đầu của cả nước, đóng vai trò cửa ngõ hợp tác, kết nối du lịch với khu vực và thế giới theo hướng tăng trưởng xanh gắn với phát triển kinh tế đêm, kinh tế di sản, công nghiệp văn hóa.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng định hướng xây dựng hệ sinh thái du lịch đa dạng, với nhiều sản phẩm mới độc đáo, chất lượng cao, đẳng cấp, thương hiệu quốc tế, gắn với thúc đẩy du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng; tập trung xây dựng, nâng tầm giá trị Di sản – Kỳ quan thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long; phối hợp bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa thế giới của Quần thể Di tích và Danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc; phát triển du lịch khu vực vịnh Bái Tử Long, khu du lịch quốc gia Trà Cổ; xây dựng Vân Đồn – Cô Tô thành khu du lịch hàng đầu quốc gia. Cùng với đó, tăng cường hợp tác, làm mới các sản phẩm du lịch đã có gắn với phát triển các chuỗi sản phẩm du lịch mới; tăng mức chi tiêu của du khách.
Năm 2025 là dấu mốc đáng nhớ khi Khu di tích danh thắng Yên Tử được vinh danh trong quần thể Di sản văn hóa thế giới. Điều đó đặt ra nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới, Quảng Ninh tích cực phối hợp với các tỉnh bạn bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa thế giới, cũng như lan tỏa giá trị của Di sản thông qua các sản phẩm du lịch độc đáo, hấp dẫn. Ông Huỳnh Hồng Lợi, Phó Tổng quản lý Legacy Yên Tử – Mgallery cho biết: Hiện, Công ty đã xây dựng hành trình nghỉ dưỡng 3 ngày 2 đêm kết hợp giữa Khu nghỉ dưỡng Legacy Yên Tử và du thuyền Paradise Vietnam. Qua đó, giúp du khách khám phá tối đa vẻ đẹp hai Di sản thế giới từ vẻ đẹp kỳ vĩ, nên thơ của vịnh Hạ Long tới những giá trị văn hóa độc đáo của non thiêng Yên Tử trong một hành trình. Công ty cũng chú trọng mang đến những trải nghiệm cho du khách thông qua các hoạt động khám phá thiên nhiên, tìm hiểu văn hóa, lịch sử hai điểm đến. Công ty cũng đang liên kết, làm việc với các công ty lữ hành và đối tác trong, ngoài nước để giới thiệu sản phẩm này đến du khách. Căn cứ vào nhu cầu của các dòng khách riêng biệt, hạng sang để tối ưu hóa trải nghiệm, chú trọng đến yếu tố cá nhân hóa, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách.
Đến năm 2030, ngành du lịch Quảng Ninh dự kiến đóng góp 14,7% vào cơ cấu GRDP của tỉnh, đón 25,4 triệu lượt du khách, trong đó 16,7 triệu lượt du khách trong nước (chiếm 66%), 8,7 triệu lượt còn lại sẽ là du khách quốc tế (chiếm 34%), đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 6% giai đoạn 2021-2030. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng về lượng khách và doanh thu, tỉnh Quảng Ninh đẩy mạnh hoạt động xúc tiến và quảng bá du lịch với nhiều chiến lược và hoạt động đa dạng, xuyên suốt. Trong đó, xây dựng thương hiệu “Quảng Ninh 4 mùa”, đẩy mạnh quảng bá du lịch quanh năm, với các sản phẩm phù hợp cho từng mùa. Bên cạnh đó, tổ chức và đăng cai các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch quy mô lớn mang tầm quốc tế và các lễ hội truyền thống để giúp du khách khám phá chiều sâu văn hóa địa phương.
Tỉnh cũng thiết lập mối quan hệ hợp tác và tập trung khai thác thị trường truyền thống, tích cực thu hút các thị trường tiềm năng mới nổi, như: Ấn Độ, Trung Đông. Bên cạnh đó, tăng cường liên kết vùng; tham dự các hội chợ lớn, tổ chức các chương trình khảo sát (famtrip) cho các công ty lữ hành, đại diện báo chí, người có ảnh hưởng (KOLs) quốc tế và trong nước để giới thiệu tiềm năng du lịch, tìm kiếm đối tác và thu hút các hãng lữ hành quốc tế.
Theo ông Nguyễn Lâm Nguyên, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác quảng bá và xây dựng phát triển thương hiệu du lịch tỉnh dưới nhiều hình thức, như trên website du lịch Quảng Ninh, fanpage của Trung tâm thông tin xúc tiến du lịch Quảng Ninh. Đồng thời, lấy thương hiệu của vịnh Hạ Long, Yên Tử là trọng tâm để liên kết quảng bá và xây dựng thương hiệu cho các vùng du lịch khác của tỉnh. Ngành Du lịch nhanh chóng ứng dụng chuyển đổi số, coi đây là một xu hướng và xung lực mạnh mẽ. Thông qua xây dựng hệ thống du lịch thông minh, ứng dụng công nghệ 3D, quét mã QR mang lại trải nghiệm phong phú và độc đáo cho du khách. Bên cạnh đó, áp dụng công nghệ tự động, triển khai hệ thống vé điện tử và ứng dụng du lịch thông minh giúp doanh nghiệp cung ứng dịch vụ hiệu quả hơn và cơ quan nhà nước quản lý tốt hơn.
Kiên định hướng đi và các giải pháp đúng đắn, Quảng Ninh đang chuyển hóa nguồn lực tài nguyên du lịch phong phú, tiềm năng di sản thành lợi thế phát triển mạnh mẽ, đưa du lịch trở thành động lực, góp phần duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng tầm giá trị thương hiệu địa phương. Qua đó, từng bước nâng cao vị thế của Quảng Ninh trên bản đồ du lịch thế giới, trở thành điểm đến 4 mùa hấp dẫn với du khách trong nước và quốc tế.
Hoàng Quỳnh
