Bức tranh đa sắc du lịch ở Hoành Mô
Sau khi sáp nhập, xã Hoành Mô mới đã trở thành vùng đất hội tụ đầy đủ yếu tố để phát triển du lịch với cảnh quan, hành trình tham quan đặc sắc.
Xã Hoành Mô mới được hình thành từ xã Hoành Mô và Đồng Văn từ ngày 1/7/2025. Xã có diện tích hơn 137km², dân số hơn 9.000 người. Xã được ví như một “miền du lịch thu nhỏ” vùng biên viễn. Ông Vi Ngọc Nhất, Trưởng phòng Văn hoá – Xã hội xã cho biết: Sau sáp nhập, Hoành Mô mở ra bức tranh du lịch phong phú hơn bao giờ hết, nơi du khách có thể khám phá từ cửa khẩu quốc tế, cung đường biên giới đến núi rừng, thác nước và bản làng đậm đà bản sắc. Chính sự hòa quyện đó đã tạo điều kiện thuận lợi phát triển vùng du lịch biên giới đặc sắc.
Theo đó, trước hết, với hơn 30km đường biên giới giáp Trung Quốc và cửa khẩu Hoành Mô – Động Trung hoạt động từ tháng 6/2024, nơi đây vừa là trung tâm giao thương vừa là điểm nhấn du lịch biên giới. Du khách có thể check-in cột mốc 1317, tham gia lễ hội, mua sắm hàng hóa vùng cao hay dự các sự kiện hữu nghị Việt -Trung. Những hoạt động như đạp xe xuyên biên giới, lễ hội Kiêng Gió có du khách Trung Quốc tham dự cho thấy sức sống mới của loại hình du lịch biên giới đang phát triển mạnh mẽ.
Từ cửa khẩu, hành trình khám phá Hoành Mô trải dài qua những cung đường biên giới uốn lượn tuyệt đẹp, nổi bật với “Sống lưng Khủng Long”, điểm hẹn của người mê trekking và nhiếp ảnh. Trên hành trình ấy, dãy Cao Ly và Cao Ba Lanh cao hơn 1.000m là không gian lý tưởng cho cắm trại, săn mây, ngắm sao. Đặc biệt, Cao Ba Lanh, “địa chỉ đỏ” gắn với truyền thống cách mạng, được định hướng phát triển tour du lịch yêu nước kết hợp tâm linh, giúp du khách vừa khám phá thiên nhiên vừa cảm nhận giá trị tinh thần vùng biên.
Nếu núi rừng Hoành Mô mang vẻ hùng vĩ choáng ngợp, thì thác nước và bản làng lại gợi nét yên bình. Thác Khe Tiền giữa rừng trúc nguyên sinh, nước xanh biếc quanh năm là điểm lý tưởng cho du khách nghỉ ngơi, tắm mát hay trekking. Gần đó, bản Sông Moóc của người Dao với thác nhỏ, ruộng bậc thang, nhịp sống bình yên và những homestay mộc mạc cho du khách hòa mình vào văn hóa bản địa, thưởng thức ẩm thực truyền thống và lắng nghe làn điệu dân ca vùng cao.
Giữa không gian thiên nhiên trong lành, Vườn hoa Cao Sơn ở độ cao 1.000m là điểm nhấn rực rỡ của Hoành Mô. Với hàng trăm loài hoa nở quanh năm và khí hậu mát mẻ, nơi đây trở thành điểm du lịch bốn mùa hấp dẫn, nơi du khách có thể ngắm hoa, chụp ảnh, tham gia lễ hội và trải nghiệm làm nông nghiệp. Từ thành công của Cao Sơn, xã mở rộng mô hình du lịch sinh thái gắn với rừng hồi, quế, ruộng bậc thang, hình thành chuỗi sản phẩm nông nghiệp đặc trưng vùng biên.
Không chỉ dừng ở cảnh quan, xã còn hướng đến phát triển du lịch theo tuyến và cụm chuyên đề, thay vì quảng bá từng điểm riêng lẻ. “Tuyến di sản biên giới” có thể kết nối Cửa khẩu Hoành Mô – “Sống lưng khủng long” – núi Cao Ba Lanh; còn “hành trình sinh thái -văn hóa” gắn liền Vườn hoa Cao Sơn – thác Khe Tiền – bản Sông Moóc. Cách làm này giúp du khách có trải nghiệm mạch lạc, khuyến khích lưu trú dài ngày, đồng thời hỗ trợ các tour tuyến chuyên nghiệp hơn.
Hiện toàn xã Hoành Mô có hơn 15 cơ sở lưu trú, homestay và farmstay với sức chứa khoảng 300 khách mỗi đêm. Một số mô hình du lịch cộng đồng đã tạo dấu ấn nhờ phong cách thân thiện, gắn nông nghiệp sạch với văn hóa bản địa. Chính quyền xã cũng đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển ứng dụng du lịch, bản đồ tương tác và quảng bá trực tuyến, giúp du khách tra cứu và đặt phòng thuận tiện hơn.
Một điểm nhấn là dự án điện gió trên núi Cao Ly cũng mở ra hướng mới cho du lịch trải nghiệm năng lượng xanh, kết hợp tham quan, học hỏi và bảo vệ môi trường. Khi hoàn thiện, những cánh quạt gió giữa mây trời sẽ trở thành biểu tượng cho “du lịch xanh Hoành Mô”, nơi thiên nhiên, văn hóa và công nghệ giao hòa.
Với địa hình đa dạng, cảnh quan nguyên sơ và bản sắc văn hóa đặc sắc, Hoành Mô đang khẳng định sức hút của các thắng cảnh, vị thế điểm đến mới của du lịch vùng cao. Tuy nhiên, địa hình đồi núi hiểm trở, hạ tầng giao thông còn hạn chế và dịch vụ du lịch chưa đồng bộ vẫn là thách thức lớn, đòi hỏi địa phương tiếp tục đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực và liên kết vùng để phát triển bền vững.
Hà Phong
